Η ανεργία από μια άλλη οπτική γωνία

Δημοσιεύτηκε στις ιστοσελίδες

www.newpost.gr, www.star.gr www.lastpoint.gr, www.new-deal.gr, www.thebest.gr, www,greekpost.ca

Θα προσπαθήσω να αποδείξω ότι η πραγματική ανεργία, σαν κοινωνικό φαινόμενο, ούτε ανέβηκε τόσο πολύ στα χρόνια της κρίσης, αλλά ούτε και έπεσε τα τελευταία δύο χρόνια όπως ισχυρίζονται κάποιοι.

Πριν από την κρίση του 2010, οι κερδοφορίες και το γενικότερο κλίμα αισιοδοξίας δεν άφησε ποτέ τις εταιρείες του ιδιωτικού τομέα να αναλογισθούν τα κόστη τους και να αξιολογήσουν την παραγωγικότητα του ανθρώπινου δυναμικού τους. Το ίδιο έγινε και στον δημόσιο τομέα αλλά για άλλους λόγους. Η πολιτική εξουσία, δηλαδή η διοίκηση του δημοσίου τομέα, χρησιμοποίησε την απασχόληση ώστε να ικανοποιήσει την πελατειακή της σχέση με τους τωρινούς αλλά και μελλοντικούς ψηφοφόρους της.

Η υπερδιόγκωση λοιπόν του ανθρώπινου δυναμικού στον ιδιωτικό τομέα, στα χρόνια προ κρίσης, είχε σαν αποτέλεσμα την σταδιακή μείωση της ανταγωνιστικότητας προϊόντων και υπηρεσιών. Σε συνδυασμό με την υπερδιόγκωση του κόστους λειτουργίας του δημόσιου τομέα, ήταν μάλλον και οι βασικές αιτίες της σημερινής κατάστασης στην οικονομία και την κοινωνία.

Αυτό που θέλω να αναδείξω είναι ότι ένα μέρος από τους σημερινούς άνεργους, επί της ουσίας υπήρχε πάντα, απλά τότε "λεφτά υπήρχαν" και πληρωνόντουσαν. Προφανώς και υπάρχει αύξηση της ανεργίας αλλά επί της ουσίας είναι σίγουρα μικρότερη από τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, και είναι αυτή που οφείλεται μόνο στην μείωση της ζήτησης στην αγορά.

Με τον ερχομό της οικονομικής κρίσης του 2010, η μείωση του δημόσιου τομέα ήταν αναγκαία, απαιτητή και έως ένα σημείο θεμιτή. Αυτή όμως η μείωση του ανθρώπινου δυναμικού έγινε με εθελούσιες εξόδους και πρόωρες συνταξιοδοτήσεις, πράγμα που συγκράτησε την μείωση του κόστους σε ελάχιστα επίπεδα.

Αυτό όμως που δεν γίνεται ποτέ σε αυτήν τη χώρα από τον δημόσιο τομέα, έγινε από τον ιδιωτικό τομέα σε ελάχιστο χρόνο και μάλλον με βίαιο τρόπο.

Η τεράστια μείωση της ζήτησης στην αγορά, που προκάλεσε μείωση των κερδοφοριών καθώς και οι ολοένα αυξανόμενες φορολογίες προς τον ιδιωτικό τομέα, προκάλεσαν μια αλυσίδα απολύσεων. Αυτές ήταν αποτέλεσμα αναδιοργανώσεων και ανασχεδιασμών των εταιρειών για την επανένταξη τους στο καινούριο επιχειρηματικό τοπίο.

Επίσης διαχρονικά ένα κομμάτι της ανεργίας οφείλεται στην πάλαι ποτέ νοοτροπία της ελληνικής οικογένειας που ήθελε τα παιδιά της να γίνονται γιατροί, δικηγόροι ή μηχανικοί. Οτιδήποτε άλλο δεν είχε καμία αξία και αυτό αποδεικνύεται από την συμμετοχή των νέων στις επαγγελματικές σχολές που είναι από τις μικρότερες στον κόσμο (<13%). Στην χώρα που ίσως οι περισσότεροι φοιτητές θα έπρεπε να φοιτούν στην Γεωπονική σχολή και σε Τουριστικά επαγγέλματα, κάθε άλλο παρά εκεί είναι.

Η παραπάνω συνθήκη δημιούργησε υπερβάλλουσα γνώση και αξία που πολύ απλά δεν θα μπορούσε να απορροφηθεί και να χρησιμοποιηθεί στην ελληνική αγορά ούτε και να αμοιφθεί από αυτήν.

Αν κατηγοριοποιούσαμε τους άνεργους, σήμερα στην Ελλάδα, θα καταλήγαμε σε τρείς βασικές κατηγορίες.

α. Είναι αυτοί που δεν θέλουν να δουλέψουν. Ελπίζω να μην είναι πολλοί, αλλά υπάρχουν. Είναι αυτοί που αρκούνται στα κοινωνικά επιδόματα και στα συμπληρώματα από συντάξεις γονιών και παππούδων, χωρίς να έχουν καμία αγωνία για το μέλλον τους. Είναι οι οπαδοί του "ωχου καημένε" και του "ωχ αδερφέ μου" που "αξίζουν" πολύ περισσότερα από τα 600-700 ευρώ που τους προσφέρουν και έτσι προτιμούν το καφενείο της γειτονιάς από το να γίνουν αντικείμενο εκμετάλλευσης του σκληρού καπιταλισμού .

β. Είναι αυτοί που δεν χωράνε στο εργασιακό τοπίο λόγω μειωμένης και προβληματικής οικονομικής δραστηριότητας. Αυτοί είναι τα πραγματικά θύματα της οικονομικής κρίσης, αλλά είναι και οι πρώτοι που θα βρουν δουλειά όταν η κατάσταση βελτιωθεί.

γ. Είναι και αυτοί με τις υπερβάλλουσες γνώσεις και ικανότητες που προτιμούν ή να περιμένουν για την δουλειά που τους αξίζει ή να φύγουν στο εξωτερικό για μια καλύτερη τύχη.

Γιατί όμως η ανεργία δεν έχει επί της ουσίας μειωθεί τα τελευταία δύο χρόνια, που ισχυρίζονται με θέρμη παράγοντες και στελέχη της κυβερνητικής συμπαράταξης των ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ?

α. Το 2015 η σημερινή συγκυβέρνηση έπαψε την αναλογία "1 προς 5", δηλαδή ένας (1) προσλαμβάνεται για κάθε πέντε (5) που συνταξιοδοτούνται. Παρέλαβαν 660.000 δημοσίους υπαλλήλους απ τον Σαμαρά, ο οποίος είχε παραλάβει 750.000 και αντί να τους πάνε στις 615.000 που ήταν το σχέδιο τους ανέβασαν στις 700.000 σε 2 χρόνια.

Δεν δημιουργήθηκαν θέσεις εργασίας στην πραγματική οικονομία, αλλά απορροφήθηκαν άνεργοι στο δημόσιο, για τους λόγους που όλοι καταλαβαίνουν. Αυτό κοστίζει περίπου 900 εκατομμύρια το χρόνο, και κάθε χρόνο….

β. Μείωσαν την διάρκεια των προγραμμάτων μαθητείας από εξάμηνα σε δίμηνα που σημαίνει ότι τριπλασίασαν τον αριθμό των συμμετεχόντων σε αυτά τα προγράμματα και άρα και των αριθμό των εργαζομένων. Αυτοί άσχετα με την ενασχόληση τους, εξάμηνη ή δίμηνη, διαγράφονται από τα αρχεία των ανέργων.

γ. Χιλιάδες άνεργοι απορροφήθηκαν από ΜΚΟ για τους μετανάστες οι οποίοι και πληρώνονται από κοινοτικούς πόρους. Προφανώς καλά έκαναν και απορροφήθηκαν από τις ΜΚΟ, αλλά αυτή η "μείωση" της ανεργίας δεν είναι από βελτίωση της οικονομίας, αλλά συνοδεύεται από ένα πρόβλημα πολύ μεγαλύτερων διαστάσεων από την αντίστοιχη βελτίωση της απασχόλησης.

Αν τώρα υπολογίσουμε και το γεγονός ότι έχει αυξηθεί σημαντικά η απασχόληση μέσω νέων "ευέλικτων θέσεων απασχόλησης" που σημαίνει μερική ή εκ περιτροπής εργασία, από το 45% στο 53% θα καταλάβουμε ότι το ζήτημα της εργασίας σίγουρα χειρότερα βαίνει παρά καλύτερα όπως κόπτονται να μας πείσουν οι της σημερινής συγκυβέρνησης.